Sierpniowe dni przynosiły prawie codziennie lokalnie podwyższone warunki na pasmach radiowych. Pierwszy typowy, letni “transbałtyk” zawitał w płockim eterze wieczorem 10 sierpnia, zaledwie po trzech dniach od poprzedniego tropo lokalnego z historycznymi sygnałami z północy Polski. Mapy prognozujące propagację oceniały warunki dość sceptycznie, ograniczając dukt głównie do Morza Bałtyckiego wraz z wybrzeżem, jednocześnie pomijając moją lokalizację.
10/11 sierpnia – noc
Tropo zaczęło się standardowo od Bornholmu, ale w pionowej polaryzacji pojawiły się również lokalne stacje niskiej mocy ze Szwecji! Guldkanalen na 99,7 było pierwszym ostrzeżeniem o warunkach panujących w troposferze – jest to wskaźnik siły propagacji, ale również informacja o jej charakterze. Kierunek na Skurup, czyli lokalizację nadajnika, pokrywa się z inną stacją na tej samej częstotliwości – RMF MAXXX Koszalin. Brak polskiej stacji oznacza jedno – jest to dukt uniesiony, który “omija” tereny między nadajnikiem i odbiornikiem.
Z każdym rokiem modyfikuję mój zestaw odbiorczy w polaryzacji pionowej. Tym razem, przy okazji wymiany ułamanego reflektora po zimowych wichurach, wysokość masztu z 2×9-el została podwyższona o jeden metr, do 9,5m n.p.t. Dotychczas nie miałem wielu okazji do łowów z kierunków północno-zachodnich w pionie, dzięki czemu zgromadziłem dość pokaźny log stacji odebranych pierwszy raz. Oto ich lista:
- 87,6 SR P1 Simrishamn 0,3kW – odebrałem również inną stację z tej lokalizacji (97,9), co więcej brak Visby na innych częstotliwościach jednoznacznie potwierdził ten nadajnik
- 87,8 R. Sydhavsøerne Nykøbing Falster 1kW – dość słabo, ale częstotliwość wolna, najpiew ID //web, po chwili jingel z nazwą stacji i Taylor Swift – Style
- 93,4 Nova Sønder Højrup 5kW
- 93,6 Radio Active Tomelilla 0,5kW
- 94,2 Mix Megapol Sjöbo 0,2kW
- 94,5 Retro FM Landskrona 0,4kW – RDS PI: E390, bardzo szeroko
- 94,6 RIX FM Åhus 0,5kW – słaby sygnał, bardzo zakłócony po bokach
- 97,6 Mix Megapol Älmhult 1kW – słaby sygnał po chwilowym zaniku PR2 z Trzeciewca
- 97,9 Mix Megapol Simrishamn 0,2kW – początkowo zmieszane z VOX FM, po chwili mocniej, vocal ID & ads
- 104,7 Mix Megapol Karlshamn 0,4kW – w 2013r. do logu trafiła jedynie Karlskrona, ze względu na mocny sygnał innych nadajników z okolic, a słaby z Karlshamn, tym razem ładny efekt 2tx, trzeszczący sygnał i zniesiony pilot stereo
- 105,9 NRJ Kristianstad 1kW – szeroko, pierwszy odbiór i odrazu z pełnym RDS, PI: E220 PS: __NRJ___
- 106,4 NRJ Karlshamn 5kW – duża moc, jednak bez RDS (obok LOC 106,3 Maryja), bardzo szeroko
- 106,5 Guldkanalen Höör 1kW- czysto, ale bardzo szeroko, RDS PI: 6699, częsciowy PS __GU____
- 107,0 Mix Megapol Lund 1kW – //web, odbiór przez kilkanaście sekund, gdy zanikło Radio Gdańsk
- 107,3 RIX FM Kristianstad 1kW – pojawiło się w lekkim null-u PR4 z Łodzi, jingel ID
- 107,7 Mix Megapol Ronneby 0,1kW – na cichszych fragmentach o=2, na muzyce głównie o=1
- 107,8 Radio Active Sjöbo 0,5kW – podobnie jak 107,3 pojawiło się w lekkim null-u PR1 z Łodzi
Ponowny odbiór warty odnotowania ze względu na RDS:
- 89,4 DR P2 Nakskov – PI: 9201 PS: DR_P2___
- 89,8 SR P1 Helsingborg – PI: E201 PS: SR_P1___
- 94,1 DR P3 Nakskov – PI: 9203 PS: DR_P3___
- 95,9 Retro FM Kävlinge – PI: E390 PS dynamiczny, niekompletny
- 99,0 SR P2 Ystad – PI: E402 PS: SR_P2___
- 99,7 Guldkanalen Skurup – PI: 6699 PS: __GULD__ KANALEN_ __****__ SPELAR:_ …
- 100,0 Pop FM København – PI: 9206 PS: _POP_FM_
- 102,3 Radio24syv København – PI: 9204 PS: 24syv___, uwaga: zmiana polaryzacji H -> V
- 103,9 Radio Active Ystad – PI: 8844 PS: _ACTIVE_ (dynamiczny)
Przez chwilę odbierałem także niemieckie stacje czysto z RDS, np. 91.5 NDR Kultur z Rugii. Na bornholmskim 93,1 pojawiła się zakłócona muzyka, dosył FM został przykryty przez inny nadajnik! Wszystkie komercyjne stacje ze Szwecji nadają z dźwiękiem podkręconym do granic możliwości, część z nich również przekracza dewiację ±75kHz. Tropo było bardzo kierunkowe i selektywne. Co ciekawe, stacje dużej mocy odbierały nadzwyczaj słabo w porównaniu do niższych obiektów z niską mocą. W jednej chwili zmierzyłem kilka sygnałów ze Szwecji:
- 88,8 SR P1 Hörby 27dBf @ 60kW
- 97,0 SR P3 Hörby 24dBf @ 60kW
- 99,7 SR P3 Emmaboda 27dBf @ 60kW
- 99,0 SR P2 Ystad… 19dBf @ 0.4kW!
Łatwo policzyć, że gdyby ten nadajnik miał również 60kW, to sygnał osiągnąłby 41dBf.
Tropo zaczęło słabnąć około 01:00 czasu lokalnego (23 UTC). Rano następnego dnia, 11 sierpnia, Radio Kołobrzeg na 90,2 bardzo dobrze zilustrowało skrócenie struktury duktu osiągając jakość z RDS. Nowe nagrania jak zwykle znajdują się w moim logu.
13/14 sierpnia – noc
Kto by pomyślał, że silne dukty troposferyczne staną się aż tak powszechnym zjawiskiem? Trzeci raz z rzędu pojawiła się bardzo silna propagacja, również po dokładnie trzech dniach od poprzedniej. Mapy prognozujące warunki troposferyczne ponownie ograniczały tropo do Morza Bałtyckiego i okolic. Kierunek z którego pojawiły się DX-y, pozostał bez zmian – głównie Szwecja, ale to nie wszystko…
Około 20 czasu lokalnego (18 UTC) miałem chwilę zwątpienia, ponieważ zerwał się silny wiatr. Powodem był dość gwałtowny wzrost ciśnienia. Wiatr zaczął jednak po chwili powoli słabnąć… Tuż po 21 czasu lokalnego (19 UTC) stwierdziłem obecność Radia Plus na 102,6. W sumie to nic ciekawego, ale był w tym pewien szczegół – pomimo ustawienia anteny na Bydgoszcz, w klatkach z PS-em pojawiły się literki końcowe “AL” i “IN”, co jednoznacznie wskazało Koszalin! A więc zaburzenie pogody wyczyściło całkowicie lokalne warunki i wytłumiło Bydgoszcz praktycznie na tym samym kierunku co Koszalin.
Dukt uniesiony, znajdujący się w wyższych partiach troposfery przetrwał i ciągle się rozbudowywał… Sygnały ze Szwecji gwałtownie rosły, wyglądało to jak rozszerzenie poprzedniego tropo sprzed kilku dni. Przykładowo – przed północą Emmaboda osiągnęła ponad 40dBf, a Radio Active 103,9 24dBf. Koszalin szybko zanikł, a w jego miejsce na 99,7 pojawił się Guldkanalen, osiągając po północy czyste stereo + RDS.
Oto lista odebranych nowości z krajów skandynawskich (w sumie 33 pozycje):
- 92,5 Borås Närradio, 1kW @ 712km – dość cicho, 12dBf
- 92,7 myROCK Smørum, 2kW @ 599km – zakleszczone między 92.6 Zet i 92.8 Zet Gold, jingel nagrał mi się w połowie i zostało tylko “rock”
- 94,7 Limfjord Plus Erslev, 20kW @ 855km – mocno szumiący sygnał, ale wreszcie jest!
- 96,0 NRK Petre Hovdefjell, PI: F203 PS:_NRK_P3_ 25kW @ 970km
odbiór 100kHz obok lokalnego PR3 z Sierpca, RDS po odstrojeniu 25kHz w dół – 95,975 - 96,6 DR P3 Tolne, 10kW @ 812km – długo oczekiwana lokalizacja nadawcza, O=4
- 97,1 SR P3 Jönköping, 5kW @ 674km
- 97,2 SR P3 Uddevalla 8kW @ 814km – razem z innymi stacjami (89,9 i 93,1 z RDS), Visby praktycznie nie istniało podczas tego tropo
- 98,1 DR P4 Aalborg, 50kW @ 803km – śladowo po wytlumieniu lokalnego PR2 na tej samej fx
- 98,8 SR P3 Varberg, PI: E203 PS: SR_P3___ 10kW @ 690km – pierwszy raz i odrazu z RDS
- 100,2 The Voice Aalborg, 3kW @ 803km //web
- 100,3 Radio24syv Holstebro, 60kW @ 831km – over R. PiK, mało brakowało do RDS-u
- 100,4 NRK Petre Skien, 49kW @ 967km – lekko ponad Plus Łódź!
- 100,7 Radio24syv Tolne, PI: 9204 PS: 24syv___ 10kW @ 812km – podobnie jak 96,6 ale po odstrojeniu na 100,725 wczytał się RDS, O=4…4+
- 100,8 SR P4 Jönköping, 5kW @ 674km
- 101,7 Mix Megapol Ängelholm, 0.25kW @ 602km – dość ładne stereo
- 102,5 Radio24syv Varde, 10kW @ 798km – śladowo, ale przez chwilę dość wyraźnie – zmieszane z PR2
- 103,1 NRJ Tingsryd, 0.25kW @ 529km – szeroko, o=2+…3-
- 103,3 Mix Megapol Brösarp, 0.10kW @ 506km – over PR3 Konin! ~17dBf
- 103,6 Radio 100 København, 10kW @ 600km – 28dBf, zakłócone przez adj-chan
- 103,6 Radio Norge Hovdefjell, 5kW @ 970km – słabo po wytłumieniu PR Merkury bardziej na północ
- 103,8 SR P4 Varberg, 7kW @ 690km – over PR3 Łódź
- 104,2 Mix Megapol Halmstad, PI: E243 10kW @ 640km – było ciężko, na 104.3 lokalne KRDP, na tej samej fx również Zetka i Maryja – jakoś udało się pomiędzy wczytać kod PI
- 105,3 Radio Halsnæs Frederiksværk, 0.16kW @ 626km – duża niespodzianka – over Maryja i do tego z RDS PI: 9737!
- 105,5 Mix Megapol Borås, PI: E243 PS: MEGAPOL_ 1.9kW @ 722km – świetna lokalizacja, RDS po wytłumieniu RMF Classic bardziej na północ
- 105,7 NRJ Uddevalla, 10kW @ 814km
- 105,7 Mix Megapol Halmstad, 0.05kW! @ 636km – bardzo niska moc, spora odległość, dodatkowo Radio Zet z Olsztyna nadawało z mniejszą mocą
- 106,0 Radio Nova Aalborg, 5.6kW @ 803km
- 106,0 RIX FM Jönköping, 5kW @ 674km – prawie czyste stereo, niestety bez RDS
- 106,5 Mix Megapol Varberg, 1kW @ 685km
- 106,8 NRJ Finnveden, 2kW @ 651km – prawie czyste stereo, również bez RDS
- 107,1 RIX FM Borås, PI: E241 PS: _RIX_FM_ 3kW @ 712km – po mocnym wytłumieniu Radia Zet
- 107,6 RIX FM Helsingborg, 5kW @ 598km – odebrane w null-u Radia Hit Włocławek
- 107,2 NRJ Halmstad, PI: E220 PS: __NRJ___ 1kW @ 640km, szeroka dewiacja
Jak widać tropo przyniosło dużą ilość stacji komercyjnych ze Szwecji i Danii, umożliwiając wczytywanie się RDS-ów na stacjach niskiej mocy. Nad ranem dukt rozszerzył się na Norwegię. Lokalizacja Hovdefjell osiągnęła poziom RDS na trzech częstotliwościach: 87,8 _NRK_P1_, 93,7 _NRK_P2_ i 96,0 _NRK_P3_ @ 970km!! W szczycie propagacji zanotowałem maksymalnie 37dBf na 93,7 P2.
Poprawiłem również jakość odbioru na większości stacji, które odbierałem 3 dni wcześniej i nie tylko:
- 89,9 SR P1 Uddevalla, PI: E201 PS: SR_P1___ 8kW @ 814km
- 93,1 SR P2 Uddevalla, PI: E402 PS: SR_P2___ 8kW @ 814km
- 95,0 R. Soft Farum, PI: 972A PS: __SOFT__ 4kW @ 599km
- 97,2 R. 100 Glostrup, PI: 973F PS: radio100 1kW @ 590km
- 97,6 Mix Megapol Älmhult, PI: E243 PS: MEGAPOL_ 1kW @ 573km
- 98,3 SR P3 Karlshamn, 15kW @ 518km – bardzo silny sygnał 51dBf!!
- 99,5 SR P4 Markaryd, PI: E724 3kW @ 588km
- 102,6 SR P4 Halmstad, PI: E424 PS: SR_P4__ 3kW @ 640km
- 104,6 Mix Megapol Gnosjö, PI: E243 PS: MEGAPOL_ 3kW @ 651km
- 104,7 Guldkanalen Karlebo, PI: 6699 1kW @ 600km
Warto zauważyć, że to szwedzka stacja nadająca z terytorium Danii. Odebrałem ten nadajnik już 4 lata temu w 2011r., ale wtedy transmitowano Bandit Rock. - 104,9 The Voice Brøndby, PI: 9619 2kW @ 588km
- 105,8 Mix Megapol Växjö, PI: E243 PS: MEGAPOL_ 7kW @ 570km (RDS wczytany na cichszym momencie)
- 105,9 RIX FM Göteborg, PI: E241 PS: _RIX_FM_ 3kW @ 749km – pali dewiację ponad ±75kHz!
- 106,0 Nova Aalborg, PI: 9205 PS częściowy “____VA__” , 5,6kW @ 803km
- 106,4 NRJ Karlshamn, PI: E220 PS częściowy, 5kW @ 518km
- 107,7 Mix Megapol Ronneby, PI: EF43 PS: MEGAPOL_ 0.1kW @ 498km z RDS!
Rano, około 6:30 (4:30 UTC), na 95,0 pojawiło się NRK Petre z Lyngdal @ 1020km. Dość czyste stereo w szczycie, ok. 23dBf (ale wydaje mi się, że początkowo było prawie 30dBf, jednak nie zachowało się nagranie). Niestety R. Maryja na tej samej częstotliwości podgryzała bardzo szeroką modulację P3, a przez większość czasu całkowicie przykrywała ten odległy sygnał. A więc tym razem bez RDS – było tak blisko! Gdy obudziłem się chwilę przed południem (10 UTC), Norwegia była nadal na paśmie! Sygnał z Hovdefjell dochodził do ~22dBf, co pozwalało na sporadyczne wczytywanie się kodu PI F202.
Kolejna noc z 14 na 15 sierpnia przyniosła jeszcze umiarkowany odbiór Göteborga z RDS oraz słabe sygnały z Bäckefors i Uddevalla. Żeby nie było nudno, to w nocy z 15 na 16 sierpnia transbałtycka propagacja nadal wisiała w powietrzu i pozwoliła na odbiór Skövde z RDS.
Więcej nagrań DX-ów, szczegółowe informacje oraz mapy znajdują się w moim logu: http://konrad.fmdx.pl/, dla ułatwienia można sortować stacje po kliknięciu na wybraną kolumnę, np. wg daty pierwszego odbioru – 1st log.